Tôm đồng là loại tôm nước ngọt, thịt tôm tươi chứa 18,4% protid, 1% lipid, 161mg% Ca, 292mg% P, 2,2mg% Fe, 0,02mg% vitamin B1, 0,03mg% vitamin B2, 3,2mg% vitamin PP, cung cấp 92 calo. Ngoài ra còn có cholesterol, melatonin, acid béo omega -3. Vỏ tôm có các polysaccharid. Theo Đông y, tôm vị cam ôn quy vào can, thận. Tác dụng bổ thận tráng dương, thông nhũ (lợi sữa). Dùng cho các trường hợp thận hư, liệt dương, tắc sữa mụn nhọt, áp-xe, các ổ viêm tấy mưng mủ... Dùng dưới dạng nấu, luộc, hầm, xào, nướng, rán.

Kiêng kỵ: Âm hư hoả vượng, có các bệnh ngoài da (chàm chốc, dị ứng...) nên thận trọng.

Một số món ăn từ tôm đồng.

- Tôm xào lá hẹ: tôm 125g, rau hẹ 200g thêm gia vị, xào chín. Dùng cho các trường hợp liệt dương giảm dục tính.

- Tôm rang tắc kè: tôm 500g, tắc kè 2 con sấy khô; xuyên tiêu 120g, hồi hương 120g, mộc hương 30g. Mộc hương tán bột để riêng. Tất cả trộn với muối và rượu, rang trên chảo cho chín khô, tán bột, cho bột mịn mộc hương trộn đều, để nguội, cho lọ đậy kín. Mỗi lần uống 1 thìa canh khi đói, uống với chút rượu. Dùng cho bệnh nhân thận hư, liệt dương, di tinh.

Hoặc trứng tôm 20g, trứng chim sẻ 2 - 3 quả; ăn trong ngày. Thuốc kích thích nhu cầu ham muốn tình dục..

- Canh tôm chân giò: tôm 100 - 150g, rượu 250 ml, chân giò một cái. Tôm bóc vỏ, cho rượu đun nhỏ lửa cho chín, chân giò làm sạch chặt lát, thêm gia vị (có thể thêm khoai tây, cà rốt...), ninh hầm chín nhừ. Dùng cho sản phụ ít sữa tắc sữa; nam giưới thận hư liệt dương.

- Tôm chần rượu gạo: tôm 500g (bỏ vỏ chần nước sôi), nghiền nát, khi ăn uống kèm rượu nhẹ hâm nóng; ngày 2 - 3 lần, kết hợp với ăn canh chân giò. Dùng cho sản phụ sau đẻ ít sữa.

Tôm càng tươi 100g (bóc vỏ, cắt nhỏ) xào với 20ml rượu trắng hoặc rang tôm rồi đảo lại với rượu; ăn trong ngày. Dùng cho sản phụ sau đẻ ít sữa.

- Canh tôm hoàng kỳ: tôm càng 10 con, hoàng kỳ 20g, thêm gia vị, rau đậu thích hợp nấu canh. Dùng cho các bệnh nhân bị mụn nhọt đã vỡ mủ nhưng lâu ngày chưa hết sưng nề hoặc các sẹo mổ lâu liền.

Các nhà khoa học chiết chất chitosan từ vỏ tôm càng. Một chất có tác động kích thích miễn dịch và chống khối u, như một chất kháng acid tự nhiên trong việc cải thiện khả năng hấp thu calci, giảm lượng acid uric trong máu, giảm cholesterol...

TS. Nguyễn Đức Quang

Theo: SKDS