Có thuốc “tăng cường trí nhớ”?

Để cải thiện tình hình học tập, nhiều học sinh và phụ huynh đã tìm đến các chất kích thích như cà phê, trà xanh hay các loại thuốc được cho là tăng cường trí nhớ, bổ não. Tuy nhiên, theo các chuyên gia điều này dễ dẫn đến lợi bất cập hại. Cảm giác mệt mỏi, buồn ngủ là dấu hiệu tự nhiên của cơ thể đòi hỏi được nghỉ ngơi, vì vậy việc dùng chất kích thích giúp tỉnh táo tức thời nhưng lại làm rối loạn nhịp sinh học của cơ thể, khiến cơ thể càng mệt mỏi hơn. Thậm chí, nếu tình trạng kéo dài này khiến não bộ mệt mỏi nên “từ chối” dung nạp kiến thức. 

Ngoài các loại thực phẩm bổ dưỡng, nhiều phụ huynh còn tìm đến các loại thuốc được cho là “bổ não”. Tuy nhiên, cho đến nay, trên thế giới vẫn chưa có loại thuốc nào cho tác dụng thần kỳ như vậy. Trước đây, Cervotonic (thực chất kết hợp acid glutamic và vitamin B1), gần đây là Glutaminol, Glutaminol-B6, Pho-L… được cho là “bổ não” nhưng thực ra, thuốc chỉ có tác dụng trong điều trị chứng suy nhược chức năng chứ không thể tạo ra trí thông minh, trí nhớ vượt bậc.

Còn một số loại thuốc như: Citicholin, Piracetam, Glyceryl phosphorylcholin, Ginkgo biloba (hoạt chất lấy từ cây bạch quả) Tacrin, Galantamin… được gọi là thuốc tăng cường hoạt động trí não, nhưng thực ra cũng chỉ để điều trị chứng sa sút trí tuệ ở người cao tuổi hoặc ở người bị chấn thương sọ não, chứ không có tác dụng tăng cường trí nhớ cho nguời học tập.

Một số biệt dược khác cũng thường được dùng giúp tăng cường trí nhớ như Dexedrine, Ritalin, Aricept, Nootropil và nhiều loại khác. Các thuốc này đều là thuốc chữa bệnh đặc biệt được bác sĩ chỉ định dùng rất thận trọng và hạn chế, chứ không thể tự ý dùng tùy tiện, dùng sai sẽ bị tác hại khôn lường. Riêng 2 loại thuốc Dextroamphetamine (biệt dược Dexedrine) và Methylphenidate (Ritalin) vốn là thuốc kích thích hệ thần kinh được dùng chủ yếu trị bệnh rối loạn tăng động kém tập trung. Thuốc gây nghiện như nghiện ma túy nên cực kỳ nguy hiểm nếu lạm dụng.

Một số loại thực phẩm chức năng chẳng hạn nhân sâm, tuy là vị thuốc bổ quý giúp chống mệt mỏi, làm tăng khả năng tập trung và sự nhạy bén trong hoạt động thể lực và trí óc, nhưng chỉ nên coi nó như một thực phẩm bổ sung. Đối với các bạn trẻ, không nên dùng bất cứ loại thuốc nào, ngoại trừ do sợ thiếu hụt trong chế độ dinh dưỡng, có thể dùng thuốc bổ cung cấp nhiều vitamin và chất khoáng, chẳng hạn, có thể dùng loại đa sinh tố (multivitamins) ngày 1 viên. 

Những “phương thuốc” hiệu quả, an toàn

Để tăng cường sức khỏe học tập, theo các chuyên gia, phương thuốc hiệu quả nhất không ở đâu xa, chính là duy trì những thói quen hàng ngày một cách tích cực. Đầu tiên là vấn đề dinh dưỡng. Nguyên tắc ăn uống hàng đầu là phải ăn đúng cách, đủ dinh dưỡng để đảm bảo đủ sức khỏe chịu đựng được những áp lực trong thời gian tập trung cho thi cử. Đặc biệt, không nên bỏ bữa ăn sáng. Ngoài các bữa chính cũng nên ăn thêm các bữa phụ vào khoảng 9h sáng và 3h chiều để vừa giải lao trí óc vừa nạp thêm năng lượng. Sau mỗi bữa ăn cần nghỉ ngơi khoảng 30 phút rồi mới bắt đầu học để không ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.

Giấc ngủ được coi là thần dược đơn giản giúp bổ não. Đi ngủ sớm và dậy sớm để học bài là phương pháp học tập khá hữu hiệu, bởi sau khi nghỉ ngơi, cơ thể lấy lại sức lực, đầu óc tỉnh táo, minh mẫn hơn vì thế sẽ hiểu và nhớ bài hơn. Hơn nữa, khi đi ngủ trước 12h khuya, học sinh sẽ có được kích thích tố tăng trưởng tiết ra mạnh nhất, điều này có lợi cho sự phát triển hài hòa của cơ thể, nhất là chiều cao. Các nhà khoa học đã chứng minh, việc thư giãn sẽ giúp trí nhớ hoạt động tốt hơn. Trí óc phải được nghỉ ngơi, không làm việc căng thẳng liên tục trong nhiều giờ.

Ngoài ra, học sinh phải đề ra một phương pháp học tập khoa học. Thời gian tốt nhất để học mỗi lần là khoảng 40-45 phút. Giữa các giờ học, phải có các hoạt động thể chất. Các bậc phụ huynh không nên đặt áp lực lên con mà phải phát hiện những điểm mạnh, điểm chưa mạnh của con mình để có thể tư vấn định hướng con mình cho phù hợp. Hãy nhẹ nhàng, động viên tinh thần con cái, chăm lo cho bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng, khuyên trẻ ngủ đủ giấc để có thể học hành hiệu quả hơn./ Nguồn: Báo An Ninh Thủ Đô