Không chỉ riêng phái nữ cả lo, chăm chỉ phòng bệnh tật mới sử dụng mật gấu. Nam giới cũng uống mật gấu, trong trạng thái thích thể hiện. Đi đến các quán nhậu, sử dụng mật gấu được coi là thời thượng và đẳng cấp. Lúc đầu chỉ có ý định uống chút ít cho vui, cho thay đổi không khí nhưng sau một hồi, chai nọ nối chai kia. Nhìn màu rượu xanh xanh vàng vàng cũng hấp dẫn nên uống tiếp. Chẳng ai để ý đến hậu quả nếu uống quá nhiều rượu pha mật gấu lợi hay hại và cả số tiền phải thanh toán đến vài triệu đồng sau mỗi lần liên hoan, gặp mặt.

Người mua mù mờ về tác dụng của mật gấu, thế còn người bán? Câu trả lời chung nhất của tất cả các ông bà chủ khi tôi đi hỏi mua mật gấu trên các phố Giảng Võ, Lãn Ông và tại các gia đình nuôi gấu, đó là: sử dụng mật này thì yên tâm, nó còn có cả tác dụng chữa ung thư và cả một số bệnh khác (?!). Một số người thì trả lời khiêm tốn hơn, họ bảo rằng mật gấu có tác dụng tiêu viêm, mát gan, giúp tiêu hóa tốt. Giá cả của mật gấu cũng vô cùng, từ 10.000 đồng/cc đến 70.000 đồng/cc. Nơi sản xuất, chất lượng bảo quản, chất lượng mật thì mỗi nơi giới thiệu một phách. Người nuôi gấu hăng hái giới thiệu, các bác yên tâm, người ta lấy 6 tháng một lần, em 10 tháng mới lấy một lần. Chất lượng chỉ có bảo đảm 100% trở lên. Người phải nhập mật gấu để bán thì giới thiệu mật này được nhập từ Hàn Quốc. Xịn lắm. Giá mỗi gam (mật khô) là 180.000 đồng. Nhưng đắt xắt ra miếng, 1g tương đương với khoảng 7cc mật nước. Trên bao bì của một số nhà sản xuất mật gấu nước có ghi chú bảo quản ở 0oC, nhưng bà con mình có khi cho mật gấu di chuyển đến vài trăm km mà không có điều kiện bảo quản lạnh mà cũng chẳng ai băn khoăn chất lượng mật sẽ thay đổi thế nào?

Các chuyên gia lo ngại

Theo bác sĩ, thầy thuốc nhân dân Nguyễn Văn Hướng, Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam, mật gấu có tính đắng, vị hàn, thường dùng để giải nóng cho gan, mật, dùng làm thuốc hỗ trợ tiêu hóa. Mật gấu còn dùng để chữa các bệnh hỏa sinh ra chứng co giật ở cả người lớn và trẻ em, chữa các bệnh đau đầu, đau mắt do gan nóng.

Tuy mật gấu có những tác dụng như vậy, nhưng người sử dụng phải dùng với liều lượng thích hợp. BS. Hướng cho biết, sách cổ đã dạy, muốn dùng mật gấu phải dùng với bài thuốc Đông y, tùy bệnh mà có tỷ lệ mật gấu hợp lý. Đối với các trường hợp bị bệnh viêm gan, nếu không có thuốc viên thì có thể dùng thay thế bằng cách cho mật gấu vào nước đun sôi để nguội với tỷ lệ thường là 100ml nước cho 2g mật gấu, chỉ uống 12 giọt chia làm 2 lần mỗi ngày. BS. Hướng cũng cảnh báo thêm, những người gan, thận, tim thể hàn (lạnh) mà uống mật gấu sẽ rất nguy hiểm, có thể dẫn đến suy thận, suy gan, hạ huyết áp, trụy mạch. Đã có những trường hợp đột tử do nuốt một lượng mật gấu bằng hạt đỗ xanh. Những trường hợp uống nhiều rượu pha mật gấu cũng cần lưu ý. BS. Hướng đã chữa cho 20 ca bệnh do uống mật gấu quá liều, trong đó có trường hợp của một bệnh nhân, uống rượu mật gấu dẫn đến mặt đen, chân tay đen, mất hết móng tay móng chân...

Một điều cần lưu ý nữa là, hiện nay vì nhu cầu lợi nhuận, nhiều nơi sản xuất mật gấu giả bằng cách pha các loại mật khác. Điều đó rất nguy hiểm vì mỗi loại mật có tính độc khác nhau. Theo BS. Hướng, mọi chất mật đều có chứa độc tố. Chất mật này tiết ra từ tuyến tụy, giúp dạ dày tiêu hóa thức ăn. Loài vật ăn chất gì thì dịch tụy tiết ra chất đó, ví dụ loài vật ăn thịt động vật thì tụy sẽ tiết ra những chất để tiêu hóa loại thức ăn này. Dịch tụy của người khác dịch tụy của loài vật. Chính vì thế khi uống mật gấu phải hết sức lưu ý đến độ tương thích ứng của cơ thể với các chất có trong mật. Nếu sử dụng không thích hợp sẽ dẫn đến bệnh tật, thậm chí có thể dẫn đến chết người.

Còn BS. Phó Đức Thuần (nguyên Trưởng phòng Kiểm định, Viện Y học cổ truyền Việt Nam), mọi người sử dụng mật gấu một phần do trào lưu. Những năm trước đây, BS. Thuần đã tham gia nghiên cứu về tác dụng của các loại mật đối với y học cổ truyền và nhận thấy, người ta có thể sử dụng mật lợn, mật bò để thay thế mật gấu. Người phương Tây thích dùng mật bò hơn vì thành phần hóa học gần giống mật người. Về tác dụng chữa bệnh của mật gấu, BS. Thuần cho biết, mật gấu giúp tiêu hóa tốt, tiêu mỡ, tăng nhu động ruột, tăng hấp thụ vitamin A. Các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm cũng cho thấy, mật gấu giúp tăng cường miễn dịch, dùng phối hợp với các loại thuốc khác thì hiệu quả rõ rệt hơn. Tuy nhiên, nghiên cứu này cũng mới chỉ dừng lại ở phòng thí nghiệm. BS. Thuần cũng cho biết thêm, chất lượng của mật gấu nuôi phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố từ việc sử dụng thức ăn, đến thời điểm lấy trước bữa ăn hay sau bữa ăn. Khoảng cách cho mỗi lần lấy mật phải cách nhau ít nhất 6 tháng.

Như vậy, tác dụng của mật gấu phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, từ người nuôi cho đến cách sử dụng của người tiêu dùng. Nếu uống không cẩn thận, mật gấu còn gây hại và nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy khi mua và sử dụng mật gấu, người mua nên có được sự hướng dẫn và tư vấn của các thầy thuốc Đông y để tránh “tiền mất mà tật lại mang”.

Theo Suckhoe&doisong