Hồi hộp là cảm giác chủ quan của người bệnh. Khi gặp điều kinh sợ thì tim đập hồi hộp, cảm giác lo âu, Đông y gọi là "kinh quý". Trường hợp không gặp chuyện gì kinh hãi mà tim cũng đập hồi hộp, cảm giác bất an gọi là "chính xung". Tim đập hồi hộp là chứng bệnh của tâm nên Đông y thường gọi là chứng "tâm quý". Y học hiện đại gọi là rối loạn thần kinh thực vật, thần kinh tim, rối loạn nhịp tim, suy nhược, cơ thể thiếu máu...

Theo Đông y, chứng tâm quý do nhiều nguyên nhân gây ra như tâm thần bất an, tâm huyết bất túc, âm hư hoả vượng, phong thấp tý nhập tâm. Để điều trị, tuỳ theo từng thể bệnh, Đông y có các cách chữa sau:

- Tâm thần bất an: Do sợ hãi trực tiếp ảnh hưởng đến tâm thần không yên, gây ra hồi hộp mất ngủ hoặc kinh sợ tổn thương thận, thận thuỷ không ức chế được tâm hoả cũng sinh bồn chồn hồi hộp. Biểu hiện hay kinh sợ, đứng ngồi không yên, ngủ ít hay mơ, mạch nhanh chậm thất thường. Phép điều trị: an thần trấn kinh.

Bài thuốc: nhân sâm 10g, phục linh 12g, phục thần 12g, viễn chí 8g, thạch xương bồ 12g, long xỉ 12g, thạch quyết minh 12g, táo nhân sao 8g, mẫu lệ 12g, bá tử nhân 8g.

- Tâm huyết bất túc: Do bệnh lâu ngày, khí huyết hư suy, huyết mất nhiều do chấn thương hoặc do lo lắng, suy nghĩ nhiều làm tổn thương tỳ, tỳ không sinh đủ huyết để dưỡng tâm sinh ra hồi hộp bất an. Biểu hiện hồi hộp, váng đầu, hoa mắt, da mặt xanh xám, môi lưỡi nhạt, chân tay yếu, mạch trầm tế. Phép điều trị: ích khí, bổ huyết, dưỡng tâm, an thần.

Bài thuốc: bạch truật 12g, phục thần 12g, hoàng kỳ 12g, long nhãn 12g, toan táo nhân 12g, nhân trần 8g, mộc hương 6g, cam thảo 8g, đương quy 10g, viễn chí 8g.

- Âm hư hoả vượng: Bệnh nhiệt lâu ngày làm tổn thương chân âm gây nên âm hư hoả vượng quấy nhiễu tâm thần sinh ra hồi hộp mất ngủ. Biểu hiện hồi hộp không yên, bứt rứt khó ngủ, người nóng, da khô, mồ hôi trộm, hoa mắt, ù tai, lưng đau, gối mỏi, lưỡi đỏ ít rêu, mạch tế sác. Phép điều trị: Tư âm, giáng hoả, định tâm, an thần.

Bài thuốc: sinh địa 12g, đan bì 8g, trạch tả 10g, mạch môn 12g, ngũ vị tử 10g, hoàng tinh 12g, thạch cao 16g, tri mẫu 8g, thạch quyết minh 12g, long nhãn 12g, táo nhân 8g.

-  Phong thấp tý: Gây tắc trở lạc mạch khí trệ huyết ứ, tâm mất dinh dưỡng sinh ra chứng tâm quý. Biểu hiện hồi hộp, khó thở, có lúc ngực đau tức, hai má đỏ tía, có lúc môi tím thâm, móng chân tay tím nhạt hoặc ho khó thở, ho có máu, lưỡi có điểm ứ huyết, mạch sáp hoặc mạch kết, đại. Phép điều trị: hoạt huyết, hoá ứ, trợ dương, thông mạch.

Bài thuốc: đào nhân 6g, hồng hoa 6g, đan sâm 12g, diên hồ sách 8g, xuyên khung 12g, hương phụ 8g, quế chi 6g, cam thảo 6g, long cốt 12g, mẫu lệ 12g.

Các bài thuốc trên sắc uống ngày 1 thang. Cho 1 lít nước vào thang thuốc sắc kỹ chắt lấy 300ml nước thuốc, chia uống 3 lần trong ngày sau khi ăn 30 phút.

Lương y Hoài Vũ

Theo:skds