Dân gian có câu: “Cái răng cái tóc là góc con người”, ý muốn nói đến vai trò quan trọng của răng và tóc đối với sức khỏe và vẻ đẹp. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tình trạng rụng tóc có xu hướng gia tăng và trở thành nỗi lo của không ít người, kể cả thanh thiếu niên. Trong y học cổ truyền, rụng tóc thuộc phạm vi các chứng lạc phát, du phong, ban thốc... và được trị liệu bằng nhiều biện pháp khác nhau, trong đó có phương thức dùng thuốc bôi ngoài. Bài viết này xin được giới thiệu một số bài thuốc điển hình để bạn đọc có thể tham khảo và vận dụng khi cần thiết.

Bài 1: Dầu vừng 120g, đương quy 5g, tử thảo 3g, sáp ong 15g. Trước tiên đem đương quy và tử thảo sao với dầu vừng cho đến khi khô cháy, sau đó vớt bỏ bã thuốc, bỏ sáp ong vào đun tiếp cho tan rồi dùng vài thô lọc bỏ tạp chất, để nguội cho thành dạng cao. Mỗi ngày dùng cao thuốc xoa lên vùng tóc rụng 2 lần.

Bài 2: Trắc bá diệp tươi 30g, cồn 75o 100ml. Đem lá trắc bá ngâm trong cồn 7 ngày thì dùng được, lấy bông gòn tẩm dịch thuốc bôi vào nơi tóc rụng mỗi ngày 3 lần. Thông thường sau 30 ngày tóc mới sẽ nhú lên, dài dần và chuyển thành màu đen; sau khoảng 3 tháng thì trở lại bình thường.

Bài 3: Hồng hoa 60g, can khương (gừng khô) 90g, đương quy 100g, xích thược 100g, sinh địa 100g, trắc bá diệp 100g. Tất cả đem ngâm với 3.000ml cồn 75o, sau 10 ngày thì dùng được, lấy dịch thuốc bôi vào nơi tóc rụng mỗi ngày 3-4 lần. Một nghiên cứu của các nhà y học cổ truyền Trung Quốc dùng trên 33 bệnh nhân, đạt hiệu quả 87,9%.

Bài 4: Phá cố chỉ 20g, hạn liên thảo (cỏ nhọ nồi) 10g, xuyên tiêu 10g, can khương 10g, ban miêu 2 con, hồng hoa 5g. Tất cả đem ngâm với 200ml cồn 70o trong 1 tuần thì dùng được, tẩm dịch thuốc vào bông gòn rồi bôi vào nơi tóc bị rụng, mỗi ngày 3-5 lần, 30 ngày là 1 liệu trình. Chú ý: vì ban miêu rất độc nên tuyệt đối không để dịch thuốc dây vào mắt, miệng, mũi. Một nghiên cứu đã khảo sát trên 123 bệnh nhân, đạt hiệu quả 95,9%.

Bài 5: Cỏ nhọ nồi tươi 100g, lá trắc bá diệp tươi 100g, gừng tươi 100g. Ba thứ rửa sạch, giã nát, ép lấy nước rồi hòa thêm một chút mật ong, bôi vào nơi tóc rụng, mỗi ngày 3 lần, liên tục trong 10 ngày. Bài này chuyên dùng cho bệnh tóc rụng thành từng mảng.

Bài 6: Hành củ tươi 30g, ngô công 3 con, hai thứ đem giã nhuyễn rồi bôi vào nơi tóc bị rụng, mỗi ngày 2-3 lần, dùng liên tục cho đến khi khỏi bệnh. Bài này chuyên trị bệnh rụng tóc thành từng mảng.

Bài 7: Gừng tươi 100g, trắc bá diệp 100g, ớt chỉ thiên 50g. Ba thứ thái nhỏ rồi ngâm trong 800ml cồn 70o, sau 15 ngày thì dùng được, lấy bông gòn tẩm dịch thuốc bôi vào vùng tóc rụng, mỗi ngày 3 lần, 50 ngày là một liệu trình.

Bài 8: Sinh địa 30g, hà thủ ô 30g, cành cây vừng đen 50g, vỏ cây liễu 50g. Tất cả đem sắc rồi xông gội đầu. Sau mỗi lần xông gội, dùng khăn lau nhẹ cho tóc bớt ướt, lưu dịch thuốc chừng 30 phút rồi gội lại bằng nước sạch, 5 ngày là một liệu trình. Một nghiên cứu đã khảo sát trên 110 bệnh nhân, sau 3-10 liệu trình đạt hiệu quả 97,3%.

Bài 9: Gừng tươi lượng vừa đủ, rửa sạch, thái phiến rồi xát vào nơi tóc rụng, mỗi ngày 3-5 lần, dùng liên tục trong 5 tuần.

Bài 10: Hùng hoàng 25g, lưu hoàng 25g, màng trắng bên trong vỏ trứng gà 25g, mỡ lợn 25g, mật lợn 1 cái, xuyên sơn giáp sao phồng 15g. Các vị thuốc sấy khô tán bột rồi đem trộn đều với mỡ và mật lợn thành dạng cao. Hằng ngày dùng cao thuốc bôi vào vùng bị rụng tóc 2-3 lần.

Bài 11: Tỏi 2 củ, mật ong 30g. Tỏi giã thật nhuyễn rồi trộn với mật ong bôi lên vùng tóc bị rụng, mỗi ngày 2 lần.

Bài 12: Xuyên tiêu 10g, bạch chỉ 10g, dã cúc hoa 10g. Ba vị đem ngâm với 250ml cồn 75o trong 3 ngày thì dùng được, mỗi ngày bôi vào nơi tóc rụng 2 lần.

Bài 13: Xuyên luyện tử 50g sấy khô tán bột, mỗi lần lấy chừng 5g hòa với dầu vừng bôi lên vùng tóc bị rụng, mỗi ngày vài lần. Bài này chuyên trị bệnh rụng tóc từng mảng.

Bài 14: Nhẫn đông đằng (dây kim ngân) 60g, mộc miết tử 45g, phòng phong 30g, sinh khương 30g, hạt tiêu 15g, khổ sâm 15g, tế tân 10g. Tất cả đem sắc kỹ với 3.000ml nước trong 60 phút. Dùng nước thuốc xông tóc rồi gội đầu cho đến khi nước nguội, lại đun nóng và xông gội lần thứ hai. Tiếp đó, để tóc khô rồi mới gội đầu lại bằng nước lã. Mỗi ngày làm 1 lần, chú ý không để nước thuốc vào miệng và mắt. Một nghiên cứu đã khảo sát trên 60 bệnh nhân, đạt hiệu quả 95%.

ThS. Hoàng Khánh Toàn