Gout (còn gọi là bệnh thống phong), phần lớn xảy ra ở nam giới. Bệnh không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống, mà nó còn gây ra biến chứng nguy hiểm. Thống phong thuộc chứng Tý trong Đông y.  

Ngoại tà xâm nhập

Ở phương diện Tây y, nguyên nhân gây bệnh gout là do sự rối loạn chuyển hóa acid uric làm tăng lượng acid uric trong máu. Bệnh có liên quan đến các yếu tố: gia đình, lối sống, chế độ sinh hoạt, ăn uống (uống nhiều rượu, bia; ăn uống quá dư thừa; ăn nhiều chất có chứa purine như tạng phủ, bộ đồ lòng động vật); một số bệnh rối loạn chuyển hóa (như: tiểu đường, rối loạn lipid máu, bệnh tim mạch...); béo phì; một số thuốc trị bệnh...

Còn ở khía cạnh y học cổ truyền, theo lương y Phạm Như Tá (Hội Đông y Q.Bình Thạnh, TP.HCM): bệnh thống phong là do ngoại tà xâm nhập cơ thể, gây tắc nghẽn kinh lạc, khí huyết bị ứ trệ tại khớp, gây đau, co duỗi khó khăn. Bệnh thống phong thuộc phạm trù chứng Tý trong Đông y.

Phép trị theo cổ truyền

Đối với thể cấp tính

Phép trị là thanh nhiệt, thông lạc, khu phong, trừ thấp, bài thuốc là, Bạch hổ gia quế chi thang gia giảm, gồm:

Thạch cao: 40-60gr (sắc trước),
Tri mẫu, bạch thược, xích thược mỗi thứ 12gr
Quế chi: 4-6gr
Dây kim ngân 20-30gr,
Phòng kỷ, mộc thông, hải đồng bì mỗi thứ 10gr
Cam thảo 5-10gr

Đem sắc uống ngày l thang, trong lúc bị sưng đỏ nóng sốt. Nếu thấp nhiệt nặng (sưng tấy, đau nhiều), thì gia thêm 40-50gr dây kim ngân, thổ phục linh, ý dĩ (để tăng trừ thấp); hoặc gia thuốc hoạt huyết như toàn đương qui, đan sâm, trạch lan, đào nhân, hồng hoa, tằm sa, là để hóa ứ chỉ thống.

Đối với thể mãn tính (mạch trầm huyền hoặc khẩn, lưỡi nhợt, rêu trắng...)

Phép trị là, khu hàn, thông lạc, trừ thấp, chỉ thống. Dùng các vị thuốc:

Chế ô đầu, tế tân: 4-5gr, sắc trước
Tỳ giải, toàn đương qui, xích thược mỗi vị 12gr
Mộc thông, uy linh tiên: mỗi vị 10gr
Thổ phục linh: 16gr
Ý dĩ nhân: 20gr
Quế chi: 4-6gr

Đem sắc uống, nếu bị sưng đau, nhiều khớp cứng, rêu lưỡi trắng bẩn dày, thì thêm: chích cương tàm, xuyên sơn giáp, tạo thích, hy thiêm thảo, hải đồng bì (để tăng tác dụng hoạt lạc, trừ đàm).

Nếu đau nhiều do huyết ứ, thì thêm ngô công, toàn yết, sao diên hồ sách, để hoạt huyết chỉ thống. Nếu thận dương hư (liệt dương, đau mỏi lưng gối, chân tay lạnh, sợ lạnh...), thì thêm bổ cốt chỉ, nhục thung dung, cốt toái bổ, để bổ thận kiện cốt định thống. Nếu có triệu chứng khí huyết hư thêm hoàng kỳ, đương qui, nhân sâm, bạch truật...

Khánh Vy (Theo Thanh niên)